Chính trị nơi công sở - không thể phớt lờ.

Chúng ta cần những nhà lãnh đạo tham vọng, biết đồng cảm tham gia vào chính trị công sở — bởi vì lựa chọn khác còn tồi tệ hơn.

Hãy đi thẳng vào vấn đề: bạn nên tham gia vào chính trị công sở. Nếu bạn muốn thấy sự khác biệt trong tổ chức của mình, nếu bạn muốn tạo ra một môi trường làm việc tích cực và hiệu quả, bạn phải tham gia. Sự không sẵn lòng tham gia vào hệ thống chính trị nơi làm việc không chỉ có thể cản trở sự nghiệp của bạn, mà còn ảnh hưởng đến khả năng làm việc hiệu quả của nhóm bạn.

Nhiều người cảm thấy rằng chơi trò chính trị đồng nghĩa với âm mưu xảo quyệt hoặc tự quảng bá trắng trợn. Nhưng thực tế, “chính trị” là điều tự nhiên xảy ra bất cứ khi nào những người có mục tiêu, lợi ích và cá tính khác nhau cố gắng làm việc cùng nhau.

Bạn có thể có những lý do rất chính đáng để không tham gia chính trị công sở:

• “Bởi vì điều đó không phải việc của ‘người tốt’.”

• “Bởi vì công việc tốt nên được ghi nhận dựa trên thành quả của nó.”

• “Bởi vì tôi thà đi nơi khác.”

• “Bởi vì ở đây chúng tôi không có chính trị công sở.”

• “Bởi vì đó không phải con người tôi.”

• 
  

Thật không may, đó là những hiểu lầm. Những hiểu lầm tự hạn chế bản thân. Vì vậy, hãy bắt đầu phá bỏ chúng.

Trước hết, chính trị công sở là sử dụng các mối quan hệ như một phương tiện để hoàn thành công việc.

Và đúng, nó có thể mang tính thao túng, kém hiệu quả, và ích kỷ. Nhưng không nhất thiết phải như vậy. Bạn có thể cân bằng nhu cầu cá nhân với những gì tốt nhất cho tổ chức và khách hàng. Và điều quan trọng cần nhớ là không có tổ chức nào mà không có chính trị công sở. Bạn không thể tìm thấy một nơi làm việc không có chính trị, hoặc nghĩ rằng nó không tồn tại trong tổ chức của bạn. Trong mọi tổ chức nhân sự, các mối quan hệ đóng vai trò trong cách công việc được hoàn thành.

Bây giờ, hãy phá vỡ bong bóng về chế độ trọng dụng năng lực (meritocracy). Đúng, sẽ thật tuyệt nếu chỉ những ý tưởng tốt nhất được đưa lên hàng đầu, chỉ “người tốt” được thăng chức, và chỉ lập luận tốt thắng trong tranh luận. Nhưng thế giới lộn xộn và bận rộn hơn thế — con người làm việc quá chăm chỉ để chủ động tìm kiếm ý tưởng tốt.

Vì vậy, ý tưởng cần những người ủng hộ. Con người cần những người đứng ra bảo vệ.

Hãy thẳng thắn, chúng ta hiểu. Nhiều người trong chúng ta ước gì không bị cuốn vào các trò chơi quyền lực nơi làm việc. Khi đứng ngoài hệ thống, chúng ta nghĩ mình đang tạo gương tốt hoặc giữ lập trường đạo đức cao. Và chúng ta cứ nghĩ như vậy… cho đến khi bị sa thải hoặc ý tưởng bị bác bỏ. Đứng ngoài hệ thống không có nghĩa là bạn không bị ảnh hưởng bởi nó — chỉ có nghĩa là bạn không thể tác động đến nó.

Bạn phải tham gia vào cuộc chiến chính trị công sở bởi vì nó rất cần sự cạnh tranh lành mạnh. Chúng ta cần những nhà lãnh đạo sẵn sàng cân bằng lợi ích cá nhân với nhu cầu tập thể và mục tiêu tổ chức. Nếu bạn đang đọc đoạn này mà cảm thấy khó chịu, thì chính bạn là người tổ chức cần đứng lên.

Chính trị nơi công sở - không thể phớt lờ.

Chuẩn bị cho chính trị công sở

Nếu bạn định bước vào “vòng chiến đấu”, bạn có thể phải chấp nhận rằng bạn sẽ tham gia vào những hành vi cảm thấy hai mặt hoặc “không giống con người bạn”. Chúng tôi khuyên bạn: trước tiên, hãy định hình lại một số niềm tin, và thứ hai, thiết lập ranh giới cá nhân:

• Biết tại sao bạn làm điều đó. Chính trị công sở không cần (và cũng không nên) chỉ phục vụ cho bản thân. Hãy tìm một lý do đáng để đấu tranh. Có thể là một ý tưởng mới, sứ mệnh của tổ chức, lợi ích cho khách hàng, hoặc phúc lợi của nhóm.

  
  

• Hiểu giá trị và những điều không thể thương lượng. Chính trị công sở yêu cầu xây dựng mối quan hệ và thỏa hiệp — nhưng một số giá trị không nên bị xâm phạm. Xác định trước những giới hạn bạn không sẵn sàng vượt qua, ranh giới đạo đức của bạn, và những gì bạn sẽ làm nếu ranh giới đó bị đe dọa.

  
  

• Xác định mục tiêu và thời gian. Tương tự, đánh giá bạn muốn đạt được gì. Bạn đang tìm kiếm chiến thắng nhanh để tăng tốc sự nghiệp? Bạn muốn xây dựng mối quan hệ lâu dài? Hay ở giữa hai mức đó?

  
  

• Có những “lối thoát” ngoài công việc. Nơi làm việc chỉ là một nơi để đầu tư năng lượng. Giữ gìn bản sắc cá nhân bên ngoài — nếu không, bạn có thể cảm thấy mất kết nối với chính mình hoặc làm tổn hại đến tính liêm chính.

Nhìn nhận môi trường

Quan sát hành vi xung quanh cẩn thận để tìm manh mối về điều gì được chấp nhận và được khen thưởng.

Trước khi cố gắng ảnh hưởng đến bất cứ điều gì, bạn phải hiểu cách thức ảnh hưởng hoạt động trong tổ chức. Những quy tắc văn hóa là gì? Điều gì được tổ chức tán dương? Ai được khen? Ai và điều gì bị phạt? Những mối quan hệ (và tiện nghi) nào đã được thiết lập?

Thông tin này hiếm khi được ghi chép chính thức. Sơ đồ tổ chức không thể hiện ai thực sự quan trọng trong các quyết định quan trọng hoặc cách mọi việc thực sự được hoàn thành. Quan hệ phi chính thức không được ghi chép; phong cách giao tiếp ưa thích thường phải học qua từng người. Thậm chí các ưu đãi cũng không hoàn toàn được ghi chép: cá nhân muốn gì ngoài KPI? Thăng chức? Giảm áp lực? Ưu tiên trong tương lai?

Chính trị công sở đòi hỏi hiểu ảnh hưởng thực sự nằm ở đâu — nhưng bạn sẽ không thấy nó trên sơ đồ tổ chức. Một số thông tin có thể thu được qua quan sát, nhưng một số chỉ lộ ra khi thử nghiệm. Chỉ bằng cách cố gắng hoàn thành công việc và quan sát phản ứng của tổ chức, bạn mới biết nguồn quyền lực thực sự.

Dù bạn hiểu ảnh hưởng trong tổ chức theo cách nào, hãy là một nhà nhân học tốt và ghi chép lại phát hiện cho chính mình. Tạo “bản đồ” lãnh thổ chính trị để điều hướng quan hệ và hoàn thành công việc, rồi điều chỉnh bản đồ khi hiểu biết của bạn sâu sắc hơn.

Xây dựng ảnh hưởng

Thường chúng ta dùng cụm từ “chơi chính trị” chỉ để mô tả hành vi của đồng nghiệp — chưa bao giờ của chính mình.

Họ nịnh nọt, mưu mô, và thao túng, nhưng chúng ta xây dựng quan hệ, phát triển chiến lược và mở kênh giao tiếp.

Bây giờ là lúc đánh giá các mối quan hệ hiện có. Xem xét mạng lưới bạn đã phát triển trong tổ chức:

• Mạng lưới vận hành: những người giúp bạn hoàn thành công việc

• Mạng lưới chiến lược: những người giúp bạn thu thập thông tin và hiểu rõ môi trường xung quanh

• Mạng lưới phát triển: những người giúp bạn trưởng thành, phát triển và tăng ảnh hưởng (ai bạn biết quyết định cơ hội bạn có)

Khi suy nghĩ về mạng lưới, bạn có thể đã xác định những người muốn xây dựng mối quan hệ mạnh hơn, hoặc nhận ra thiếu một số cá nhân quan trọng (hoặc thiếu cả mạng lưới). Khi đã biết mối quan hệ cần chăm sóc, hãy tích lũy vốn xã hội bằng cách gắn kết ngoài công sở. Mời họ đi cà phê hoặc uống để tìm hiểu sở thích và hoạt động cá nhân. Là tấm gương rọi lại cảm xúc và phong cách của họ (ví dụ nếu họ hào hứng, bạn cũng cố gắng hào hứng). Tránh chỉ gắn kết dựa trên tiêu cực — có thể dễ bắt chuyện nhưng sẽ khiến bạn bị nhìn nhận là ảnh hưởng tiêu cực.

Trong khi đó, tại nơi làm việc, bạn nên xây dựng đội ngũ coi trọng việc gia tăng ảnh hưởng của bản thân. Tìm những cá nhân vừa hoàn thành công việc vừa tạo nhu cầu cho dịch vụ của họ qua xây dựng quan hệ và sự gắn kết. Thực tế đáng buồn là nếu bạn chỉ có đội ngũ xuất sắc về làm việc mà thiếu quan hệ và hiểu cách hoàn thành công việc, sản phẩm của họ sẽ bị bỏ qua và phá hủy, khiến họ chán nản.

Cá nhân, bạn cũng nên phát triển chuyên môn trong vai trò riêng và hiểu cách mọi việc được thực hiện trong tổ chức. Bạn muốn trở thành nguồn lực không thể thay thế, người “được tìm đến” để ra quyết định quan trọng và biết cách quyết định trong tổ chức hình thành. Quy tắc nào cần tuân thủ, quy tắc nào có thể phá vỡ? Ai kiểm soát ngân sách? Cần gì để được phê duyệt?

Ngoài ra, hãy xây dựng ảnh hưởng ngoài tổ chức và trở nên nổi bật như “người cần chú ý”. Có thể là hiện diện tích cực trên mạng xã hội, kết nối với nhà báo, vào danh sách, hoặc tham gia ban giám đốc.

Sử dụng ảnh hưởng

Cuối cùng, hãy bắt đầu biến các mối quan hệ thành công cụ. Luôn xem xét rằng các chiến thuật có thể giúp hoặc gây hại — khi quyết định chiến thuật, hãy quay về mục tiêu, giá trị, và những thỏa hiệp bạn sẽ hoặc sẽ không thực hiện.

• Bắt đầu bằng cách cho trước khi nhận. Giúp đỡ, kết nối người khác, xây dựng danh tiếng bản thân là một cá nhân hiệu quả và kết nối. Mọi người sẽ dễ muốn xây dựng quan hệ với bạn nếu thấy bạn dùng quan hệ để giúp người khác.

  
  

• Tận dụng chuyên môn. Trong môi trường độc hại, chuyên môn thường dùng để:

  
  

  • Che giấu trách nhiệm: người có chuyên môn có thể làm cho vấn đề trở nên “khó hiểu” để tránh bị chỉ trích hoặc tránh phải giải thích công việc của mình.

  • Làm mờ quyết định: sử dụng kiến thức chuyên môn để làm mọi thứ phức tạp, khiến người khác khó tham gia ra quyết định, từ đó giữ quyền lực hoặc kiểm soát thông tin.

  • Ngăn cản người khác tham gia: khi bạn nắm vững chuyên môn, bạn có thể vô tình hoặc cố ý khiến người khác cảm thấy không đủ khả năng để đóng góp, từ đó hạn chế đối thủ hoặc đồng nghiệp cạnh tranh.

    
    

    Nhưng bạn cũng có thể dùng chuyên môn để:

    
    

  • Giáo dục, giải thích cái phức tạp thành đơn giản

  • Đề xuất giải pháp thay thế

  • Giúp người khác điều hướng chính trị.

• Tập trung quyền lực. Một cách rõ ràng để sử dụng ảnh hưởng là kiểm soát nhiều quyết định của tổ chức: ngân sách, tuyển dụng, lãnh đạo dự án… Bạn có thể làm điều này bằng cách đưa bản thân vào vai trò chủ chốt hoặc soạn thảo chính sách, quy trình tổ chức.

• Tìm lợi ích đôi bên. Khi cần nhờ người khác giúp, hãy tạo ra tình huống mà cả hai cùng có lợi: làm sao để họ cũng được hưởng lợi từ việc này? Bạn có thể thương lượng khôn ngoan, đôi bên nhượng bộ, và xin sự hỗ trợ khi cần (tùy người sẽ có cách giúp khác nhau). Thậm chí, việc nhờ giúp đôi khi còn có lợi cho bạn: người khác sẽ ghi nhớ và sẵn sàng hỗ trợ bạn trong tương lai, từ đó xây dựng mối quan hệ bền vững.

• Hành động nhanh chóng. Quyền lực mất thời gian để tích lũy nhưng có thể mất ngay lập tức. Khi có quyền dẫn dắt dự án cần thiết, đặt dấu ấn sớm và kiểm soát câu chuyện của nỗ lực. Điều này tạo chi phí chìm cho tổ chức và giúp tránh người phản đối phá hỏng chương trình.

Nhớ lại động lực ban đầu

Khi xây dựng quan hệ, tập trung ảnh hưởng và dệt nên câu chuyện, dễ quên lý do bạn bắt đầu, và chỉ tập trung tích lũy quyền lực. Quyền lực hấp dẫn, và rủi ro cao. Vì vậy, cần thường xuyên kiểm tra lại giá trị và mục tiêu.

• Nhóm bạn có hoàn thành nhiều hơn không?

• Tổ chức có tiến triển hơn trong sứ mệnh không?

• Bạn có trở thành nhà lãnh đạo mình mong muốn không?

Theo Office Politics: Why You Must Play, and How to Master Them đăng trên Nobl.io